Historie van de ELE Rally – deel 2

In aanloop naar 23 & 24 mei werpen we ook een blik op het roemruchte verleden van de ELE Rally. In ons eerste bericht blikten we terug op de eerste 20 edities: van kaartleesrit naar snelheidsrally. In dit bericht kijken we terug op de 2e periode van 20 jaar: 1984 – 2004. Een prachtig periode, met verdere professionalisering, technologische vooruitgang en nieuwe helden die opstaan, aangevuld met prachtige rally-auto’s. Iedereen in de rallywereld heeft het meestal over de “Gouden Jaren” als het op deze periode aankomt.

1984 – 2004: prominente startlocatie en Groep B-auto’s

Een prachtig periode, met verdere professionalisering, technologische vooruitgang en nieuwe helden, aangevuld met prachtige rally-auto’s. In de rallywereld wordt deze periode bestempeld als de “Gouden Jaren”. Midden jaren ’80 was de startlocatie het Stadhuisplein in hartje centrum Eindhoven en het serviceterrein en hoofdkwartier van de rally bij het nabijgelegen Hotel Cocagne. Met zo’n 20 klassementsproeven op het programma waren het zeer uitdagende wedstrijden. Dankzij de Groep B-rallyauto’s kon het publiek kennismaken met deze machtige machines. Jan van der Marel won zowel de 21e als de 22e editie, in de Opel Manta 400. Het machtsvertoon van John Bosch in 1986 met de Audi quattro was enorm, gezien zijn voorsprong van ruim 5 minuten na 17 KP’s. Na veel ongelukken met Groep B-auto’s in het Rally Wereldkampioenschap, werden deze auto’s verboden en werd de Groep A de nieuwe standaard.

John Bosch en Ruud Oosterbaan met de Audi Quattro A2 bij de start (1985)

Uitdaging in de 25e editie – nog voor de rally begon!

In 1988 was het een dubbeltje op zijn kant of de 25e editie van de ELE Rally kon plaats vinden. Vlak voor het evenement liet de KNAF weten dat het evenement geen doorgang kon vinden: er werden verregaande veiligheidsplannen geëist. De organisatie kreeg het alsnog voor elkaar om daaraan te voldoen. Dat was wel het teken om de organisatie verder te professionaliseren, wat in eerste instantie leidde tot een stapje terug in 1989. De wedstrijd werd teruggebracht tot een dag en 75 kilometer op snelheid, waardoor de rally alleen nog meetelde voor het Nationaal Rallykampioenschap. De jaren erna kon de organisatie het evenement weer uitbreiden naar twee dagen.

De 33e editie: een tragisch einde

In 1996 kende de ELE een even plotseling als tragisch einde. Op de vierde klassementsproef had een botsing tegen een boom het leven gekost van navigator Jan-Kees van Zandvoort. De organisatie besloot om – gesteund door alle equipes – de wedstrijd te staken, maar niet zonder nog de klassementsproef Son in colonne te rijden om hun vriend en collega de laatste eer te bewijzen.

Verdere evolutie naar WRC-auto’s

In 1997 werden de World Rally Championship-auto’s geïntroduceerd in het WK Rally, waarna in 1998 ook een aantal auto’s aan de start stonden van de ELE Rally. Om deze klasse verder in het zonnetje te zetten, vele fans van toen watertanden nog bij het geweld van deze auto’s, zal er dit jaar weer een WRC Demo plaatsvinden.

Aan de groepenstart voor klassementsproef op het Eurocircuit (1994); foto: John van Stiphout

De helden van toen

In deze tweede periode van 20 jaar maakt de ELE kennis met grote winnaars als Wim Luijbregts, Henk Vossen, John Bosch, Bert de Jong, Dieter Depping, Eddy van der Hoorn en lokale helden als Piet van Hoof en Erik van Loon. Allemaal iconische namen, die de ELE een of meerdere malen wisten te winnen. En wat te denken van de auto’s waarmee ze aantraden? De genoemde Groep B-kanonnen, de Lancia Delta Integrale en vanaf begin jaren ’90 de Ford Sierra Cosworth 4×4, een auto die we in deze 2025-editie terug zien bij de Historics. Het succes van Ford in de ELE was navenant: van 1991 tot en met 1998 won de fabrikant alle edities. Eerst met de Sierra, vervolgens de Escort RS Cosworth en de WRC-versie in 1998. Vanaf 1999 was het gedaan met de heerschappij en waren het de Japanners die het roer overnamen. Eerst met Rocco Theunissen (Toyota Corolla WRC), vervolgens in 2002 – nadat de rally geen doorgang vond in 2001 vanwege de MKZ-crisis – met Mark Breijer met de Subaru Impreza WRC S5. In 2003 is het thuissucces compleet met Piet van Hoof die met de Paradigit Mitsubishi Lancer Evo IV zijn thuisrally wint. Ook Erik van Loon, trouwe supporter van de ELE Rally, wist twee keer te winnen in zijn thuisrally; voor het eerst in 2011 (Ford Focus RS WRC) en vervolgens in 2016, met de Subaru Impreza WRC S14, dezelfde auto waarmee hij ook dit jaar aan de start staat in de WRC Demo!

Winnaars edities 21 – 40:

  • 1984 – Jan van der Marel / Anja Beltzer (Opel Manta 400)
  • 1985 – Jan van der Marel / Anja Beltzer (Opel Manta 400)
  • 1986 – John Bosch / Ruud Oosterbaan (Audi Quattro A2)
  • 1987 – Paul Maaskant / Hans van Beek (Opel Kadett)
  • 1988 – John Bosch / Kevin Gormley (BMW M3 E30)
  • 1989 – Henk Vossen / Andre Schoonenwolf (Lancia Delta Integrale)
  • 1990 – Wim Luijbregts / Ton Hillen (Lancia Delta Integrale)
  • 1991 – Jan van der Marel / Anja Lieuwma (Ford Sierra Cosworth 4×4)
  • 1992 – Jan van der Marel / Antoon Reurings (Ford Sierra Cosworth 4×4)
  • 1993 – Dieter Depping / Peter Thul (Ford Escort RS Cosworth)
  • 1994 – Dieter Depping / Peter Thul (Ford Escort RS Cosworth)
  • 1995 – Bert de Jong / Ton Hillen (Ford Escort RS Cosworth)
  • 1996 – Bert de Jong / Ton Hillen (Ford Escort RS Cosworth)
  • 1997 – Eddy van der Hoorn / Johan Findhammer (Ford Escort RS Cosworth)
  • 1998 – Eddy van der Hoorn / Johan Findhammer (Ford Escort WRC)
  • 1999 – Rocco Theunissen / Erwin Mombaerts (Toyota Corolla WRC)
  • 2000 – Rocco Theunissen / Erwin Mombaerts (Toyota Corolla WRC)
  • 2001: Rally geannuleerd ivm MKZ-crisis
  • 2002 – Mark Breijer / Hans van Goor (Subaru Impreza WRC S5)
  • 2003 – Piet van Hoof / Sander van Hoof (Mitsubishi Lancer Evolution IV)
  • 2004 – Erik Wevers / Michiel Poel (Toyota Corolla WRC)
Arjen de Koning en Ronald Ouwerkerk in de kenmerkende Mitsubishi Lancer Evo VI (2004); foto: Walter Geuzebroek